Fafernuchy – kurpiowski smakołyk

Fafernuchy to tradycyjny, kurpiowski smakołyk wypiekany na różne okoliczności świąteczne, również na Święto Trzech Króli. W tym roku zrobiłam go i ja.

A zatem co zawierają fafernuchy? Podstawa to mąka, marchew, słodzik i koniecznie pieprz! Ich nazwa właśnie pochodzi od niemieckiego słowa Pfeffer czyli pieprz. Bez pieprzu nie ma fafernuchów!!! Przepisów w internecie na różne wersje jest sporo, nawet te oryginalne kurpiowskie różnią się między sobą.

Moje powstały z kombinacji różnych przepisów i wyszły ciekawe w smaku – takie słodkawe, żytnie bułeczki, z pieprzną nutą. Takie ni to ciastka, ni to chlebek…

Jak zrobić fafernuchy?

Moja wersja fafernuchów:

• 200g startej/rozdrobnionej marchewki
• 100g mąki pszennej
• 100g mąki żytniej
• 4 łyżki cukru
• ½ łyżeczki pieprzu
• 1 łyżeczka cynamonu
• 1 łyżeczka proszku do pieczenia

Obraną, pokrojoną w mniejsze kawałki marchew rozdrobniłam w młynku do warzyw. Wrzuciłam do garnka, zasypałam cukrem i stale mieszając czekałam aż puści sok i trochę się podgotuje. Trwało to ok 5 min. Po wystudzeniu marchewki dodałam pozostałe składniki czyli mąkę pszenną, mąkę żytnią, pieprz, cynamon i proszek do pieczenia. Z całości ugniatamy ciasto. Tworzymy z nich wałki jak na kopytka i kroimy na mniejsze. Ja oprócz wersji a la kopytka zrobiłam jeszcze wersję a la małe chlebki i powiem szczerze, że wizualnie bardziej zachęcają do schrupania.

Tak przygotowane fafernuchy wkładamy na blasze wyłożonej papierem do pieczenia do piekarnika nagrzanego do 160 stopni. Moje fafernuchy, takie na 2 palce, piekły się 20 min. Skórka wychodzi twardsza, ale środek pozostał miękki i smaczny.

Wyszły takie słodkawe bułeczki, ni to chlebek ni to ciastko z wyczuwalną marchewką, mąką żytnią i pieprzną nutą.

Zabawa dla dzieci z fafernuchami w roli głównej

W okresie świątecznym fafernuchy stawały się elementem zabawy o nazwie Cetno i Licho. Dzieci chowały w dłoniach kilka fafernuchów i wzajemnie zgadywały czy mają ich liczbę parzystą (cetno) czy nieparzystą (licho). Komu udało się zgadnąć to zgarniał fafernuchy dla siebie. O zabawie cetno i licho przeczytacie też na stronie Narodowego Centrum Kultury, znajdziecie też inne ciekawostki związane z polską kulturą. O byśkach, innym kurpiowskim świątecznym zwyczaju, przeczytacie natomiast tu.